<< 2698 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

37 - (2698) حدثنا أبو بكر بن أبي شيبة. حدثنا مروان وعلي بن مسهر عن موسى الجهني. ح وحدثنا محمد بن عبدالله بن نمير (واللفظ له). حدثنا أبي. حدثنا موسى الجهني عن مصعب بن سعد. حدثني أبي قال: كنا عند رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال "أيعجز أحدكم أن يكسب، كل يوم، ألف حسنة؟" فسأله سائل من جلسائه: كيف يكسب أحدنا ألف حسنة؟ قال "يسبح مائة تسبيحة، فيكتب له ألف حسنة. أو يحط عنه ألف خطيئة".

{37}

Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe rivayet etti. (Dedikî): Bize Mervân ile Ali b. Müshir, Musa El-Cühenî'den rivayet ettiler. H.

Bize Muhammed b. Abdillah b. Numeyr de rivayet etti. Lâfız onundur. (Dedikî): Bize babam rivayet etti. (Dedikî): Bize Musa El-Cûhenî Mus'ab b. Sa'd'dan rivayet etti. (Demişki): Bana babam rivayet etti. (Dediki):

Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in yanındaydık :

«Biriniz her gün bin sevab kazanmaktan âciz midir?» buyurdu. Kendisine beraberinde oturanlardan biri:

— Bizden birimiz bin sevabı nasıl kazanır? diye sordu:

«Yüz kere tesbih çeker ve kendisine bin sevab yazılır. Yahut üzerinden bin günah indirilir.» buyurdular.

İzah:

Bu rivayetleri Buharı «Kitâbu'd-Deavât'da; Ebû Hureyre rivayetini «Kitâbu Bed-il-Halk»'da; Tirmizî «Kîtâbu'd-Deavât'da; İbni Mâce «Kitâbu Sevabu't-Tesbih»'de muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.

Tehlilin «Lâilâhe illallah» tesbihinde «Sübhanallah» demek olduğunu evvelce görmüştük. Sübhanallah'ın mânâsı Allah Teâla'yı şânına lâyık olmayan sıfatlarla noksanlıklardan tenzih etmektir.

Hadîs-i şerif günde yüz defadan fazla tehlilde bulunanın fazla sevab kazandıracağını göstermektedir. Demek oluyor ki, yüz adedi ziyadeyi iptal eden ve bu sebeple namaz rekâtlarının sayısı gibi riâyeti gereken hudut değildir. Buradaki ziyâdeden murad tehlilden başka hayır amelleri de olabilir. Hattâ ziyâdenin tehlil veya başka dualar yahut hem tehlil, hem de başka hayr işleri olması muhtemeldir. Nevevi bu ihtimâli daha kuvvetli görmektedir. Hadis mutlakdır. Binâenaleyh yüz tehlili arka arkaya getirmekle ayrı ayrı zamanlarda getirmek arannda fark yoksa da, bütün gününe mahfaza olması için toptan bir defada sabahleyin getirmek efdaldır.

Rivayetlerin zahirine bakılırsa, tesbihin tehlilden efdal olduğu anlaşılır. Fakat Kaadi İyâd tehlilin daha faziletli olduğunu söylemiştir. Nitekim bu kavli te'yid eden rivayetler de vnrdır. Bâzıları tehlilin ism-i âzam olduğunu söylemişlerdir. Kelime-i İhlâs da tevhiddir.